در نشست «ارزیابی کیفیت در آموزش عالی» با سخنرانی استاد ارجمند آقای دکتر عباس بازرگان در ۲۱آبان۱۴۰۲ شرکت کردم.

دو درس مهم از این نشست از استاد گرانمایه دکتر بازرگان آموختم؛

الف)هنر مدرس است که دانشجو یا دانش‌آموز را علاقه ‌مند به درس و پژوهش کند. محبت و مهربانی مدرس شعله اینعلاقه‌مندی را روشن می‌کند.

ب)احترام و توجه ایشان به مخاطبان بی‌نظیر بود. هر فرد حاضر در جلسه که سوال داشت. از او می‌پرسید؛ نام‌ و نامخانوادگی، رشته تحصیلی و  دانشجو یا مدرس بودن فرد و مقطع تحصیلی را جویا می‌شد.

مختصری از آنچه استاد فرمودند، به شرح زیر است؛

ارزیابی کیفیت در آموزش عالی در سه واژه تعریف می‌شود؛ (کیفیت، ارزیابی و آموزش عالی)

اگر به دانشگاه با دیدگاه سیستمی بنگریم؛

–سیستم آموزشی

–سیستم پژوهشی

–عرضه خدمات تخصصی

برخی دانشگاه‌ها به سیستم آموزشی بیشتر می‌پردازند. برخی به سیستم پژوهشی بیشتر و بعضی به عرضه خدماتتخصصی. اما دانشگاهی مثل دانشگاه تهران باید رو هر سه مورد تمرکز کند. دانشگاه تهران قدیمی‌ترین دانشگاه کشور است. در سال۱۳۱۳ تأسیس شده است.

به تعریف برخی از اصطلاحات ارزشیابی برنامه پرداختند؛

ارزشیابی و ارزیابی را یک معنی دانستند، هر چند ارزیابی را در زبان انگلیسی (assessment)  و ارزشیابی را (evaluation) مطرح می‌کنند.

از نظر دکتر بازرگان ارزیابی باید با بهبود همراه باشد، در غیر این صورت ارزیابی صورتی نگرفته است.

هم چنین ایشان ارزیابی را حاصل جمع اندازه‌گیری و قضاوت مطرح کردند.

برای سنجش دو تعبیر بیان کردند؛ اندازه‌گیری و ارزیابی.

اندازه‌گیری را در لغت به معنی «فشارسنج، حرارت سنج» و ارزشیابی را سنجیده سخن گفتن» عنوان کردند.

اندازه‌گیری را در واقع انتساب اعداد به خصیصه‌های مورد نظر بر حسب قاعده‌ی معین مطرح کردند.

از استاندارد به عنوان «سنگ محک» یاد کردند.

مهمترین ملاک ارزیابی کیفیت در آموزش عالی را فرآیند یاددهی_یادگیری مطرح کردند. از فرآیند یاددهی و یادگیری بهعنوان قلب تعلیم و تربیت یاد کردند.

از نظر ایشان کیفیت، سوغات رئیس دانشگاه نیست. از نگهبان تا ریاست هر کدام از اعضای دانشگاه، هر دانشجو بایدبرای آن تلاش کند و در آن نقش دارد و گرنه محقق نخواهد شد.

مثلا دانشجو با رعایت اخلاق علمی و دانشگاهی، آشنایی با فرهنگ کیفیت( سه لایه سازمانی، شناختی و اجرایی)، بابازخورده سازنده و مستمر از مدرس و مدیرگروه می‌تواند در ارتقاء کیفیت سهیم باشد.

در کل دانشجو و استاد باید به کیفیت دلبسته شوند تا صورت پذیرد.

برای ترویج فرهنگ کیفیت دلبستگی استاد و دانشجو را به کیفیت، عملگرایی فعالیت آموزشی، کل نگری فعالیت‌های گروه‌های آموزشی، بازنمایی و شفافیت امور آموزشی، پاسخگویی به دانشجو و استاد و مشارکت اعضای گروه آموزشی در برنامه‌ریزی برای بهبود رامطرح کردند.

از فارغ التحصیلان آموزش عالی انتظار می‌رود کارآفرین باشند،  این نکته را بخاطر بسپارید«پس از فارغ التحصیلیباید همچنان دانشجو باشید، به یادگیری مادام العمر بپردازید، و بدانید تازه اول کار هستید.»

✍🏻صدف پورمنصف