برای مصاحبه دکتری که دعوت شدم. یکی از اساتید حاضر در جلسه از من پرسید؛ اگر هوش سازمانی برای کسی که باآن آشنایی ندارد و  سواد ندارد، بخواهی تعریف کنی، چگونه توضیح می‌دهی؟

–به ساده‌‌‌ترین شکل خواهم گفت: وقتی از کامپیوتر استفاده می‌کنی، در واقع از هوش سازمانی استفاده خواهی کرد. کامپیوتر، هوش ماشینی ست و هوش شما که به عنوان انسان پشت آن نشستی هوش انسانی ست. ترکیب هوشماشینی و هوش انسانی را هوش سازمانی گویند.

استاد سر تکان داد و لبخندی زد. سوال بعدی را استاد دیگری پرسید.

عرفانی خانقاهی و جعفری در کتاب«هوش سازمانی و ارتقای آن در دانشگاه» به تعریف هوش سازمانی از دیدگاهصاحب نظران می‌پردازد: «آلبرشت می‌گوید: هوش سازمانی، ظرفیت سازمان برای بسیج همه‌ی نیروی مغزی دردسترس خود و تمرکز این نیروی مغزی بر دستیابی به رسالت سازمان.

لیبوویتز می‌گوید:هوش سازمانی گرد هم آمدن همه هوش‌هایی است که در جهت ایجاد بینش مشترک، فرآیندهایبازسازی و هدایت سازمان، مشارکت دارند.

نویس، مامفورد و گوستاوسون می‌گوید: شناخت سازمان به عنوان سیستم‌های یادگیرنده و خلاق.

هلال و کول می‌گوید: هوش سازمانی عملکرد پنج زیر سیستم شناختی است که شامل ساختار سازمانی، فرهنگ، روابط ذینفعان، مدیریت دانش و فرآیندهای راهبردی می‌باشد.»

شوقی و شفیقی در کتاب« مفاهیم و نظریات هوش» گفت: «عصر اطلاعات یکی از دلایل روی آوردن سازمان‌ها بههوش سازمانی است. در سازمانی که هوش سازمانی به کار گرفته می‌شود، مدیران می‌توانند اطلاعات هزینه‌ها را از داخل سازمان استخراج نمایند و بدانند که هزینه‌ها چه هستند و تصمیم‌هایی برای کاهش و حذف آن‌ها بگیرند. تغییرات آینده را پیش بینی کنند و برای مسائل خود راه حلی مناسب داشته باشند. به منظور افزایش درآمد، سازمان‌ها باید علاوه بر افزایش فروش خود، مثلا مشتریان فعلی خود را حفظ کنند. حفظ مشتریان اغلب کاری بسیار پسندیده است. اما باید بدانیم اغلب کدام مشتری سود بیشتری عاید می‌کند. معمولا ۲۰درصد از مشتریان، ۸۰درصد سود سازمان را تأمین می‌کنند. سازمان‌ها باید ابتدا مشتریانی که سود بیشتری را عاید می‌سازند، حفظ نمایند. هوشسازمانی کاربرد بسیاری در این بخش دارد. گام بعدی، تجزیه و تحلیل رفتار بازار، فروش و مشتریان پرسود ده هستند. هوش سازمانی به مدیران کمک می‌کند تا چگونه مشتریان خود را مدیریت نمایند. برای جلب نظر مشتریان ممکن استپارامترهای کانال‌های هزینه‌ای، فروش عمده به مشتریان و یا تغییر در حاشیه سود مدنظر قرار گیرد.»

حالا، اگر شما برای یک فرد بی‌سواد و نا‌آشنا بخواهید، واژه‌ی «هوش سازمانی» را تعریف کنید، چگونه آن را توضیح می‌دهید؟

✍🏻صدف پورمنصف