در این گفتوگو قسمت از پادکست با دکتربتول رحمانی دربارهی استاد از زاویهی دیگر در گروه مدیریت آموزشی گفتوگو کردهام. طیف موضوعات بیان شده در این مصاحبه بسیار گوناگون است:
از چگونگی ورود به حوزه تربیت رسانهای و مانیفست تربیت رسانهای آغاز میکنیم و به جایگاه فلسفه در تربیت رسانهای، شیوه های مدیریت در کلاس درس و توصیههایی برای ورود به شغل تدریس در دانشگاه می پردازیم. شنیدن این گفتوگو شما را با موضوعات مختلف در حیطه« استاد از زاویه دیگر در گروه مدیریت آموزشی»آشنا میکند..
متن گفتوگو
به نام خدا
سلام
من صدف پور منصف هستم. با چهارمین قسمت از پادکست «استاد از زاویهی دیگر در گروه مدیریت آموزشی» در خدمتتان هستم. مهمان ویژه این بخش «سرکار خانم دکتر بتول رحمانی» هستند. از ایشان خواهش میکنم خودشان را معرفی کنند.
دکتر رحمانی:
به نام خالق هستی بخش
عرض سلام و ادب محضر تمام عزیزان. بنده بتول رحمانی عضو هیئت علمی گروه علم اطلاعات و جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن هستم. با مرتبه استادیاری هستم. متولد سال۱۳۵۳هستم. از سال ۱۳۷۹به عنوان عضو هیئت علمی مشغول به کار هستم و رشته تخصصی بنده دکترای علم اطلاعات و جامعه شناسی است.
پورمنصف: چه طور وارد حوزه تربیت رسانهای شدید؟
دکتر رحمانی: با توجه به اینکه درحال حاضر همه به آن واقفم هستیم که یکی از دغدغههای جدی که در جامعه ما وجود دارد، با وجود بسط رسانه ها که خیلی گسترش پیدا کرد و در حال حاضر هم رو به افزایش است. لازم میدانم در ابتدا یک مقدمه کوتاه در حوزه تربیت بگویم. که دغدغه همه خانوادهها و بالاخص در خانوادههایی که نگران بودن و مراجعهکنندگان زیادی در این حوزه داشتیم. البته خودم هم به عنوان یک مادر و یک عضوی از این جامعه هستم. یکی از دغدغههای اصلیم این بود که با توجه به شرایطی که ما الان داریم با توجه به اینکه در این حوزه یک مقدار دور ماندیم و وابستگی که نسل حاضر در حوزه رسانه دارند، باعث شد که متأسفانه ما غفلت بکنیم از آن تربیت اصلی که خانواده ها دارند و این یک چالش بسیار بزرگی که بیشتر مراجعهکنندگان ما داشتند و دغدغههایشان را بیان میکردند و این امر یکی از عوامل اصلی شد که من خودم بهعنوان عضوی از این افراد در جامعه ورود پیدا کردم به تربیت رسانه، البته بهطور خاص،نه ولی چندسالی هست که سعی میکنم با توجه به شرایطی که به وجود آمده راهکارهایی را بیان کنم. با مشکلاتی که خانوادهها برای ما بیان میکنند بتوانیم راهکارهای اساسی و اصولی را در این حوزه داشته باشیم ، حقیقتن همه خانوادهها تربیت را بالاخص خانوادههای اسلامی و فرهنگی که ما داریم بسیار مهم و بهعنوان یکی از اصول قرارگیری زندگی مطرح می کنند، حالا جزو مقولههای زندگی اجتماعی و یا زندگی فردی ماست که همه بهش تأکید میکنند . هدف اصلی که ما در حوزه تربیت داریم این است که همه دوست داریم در نهایت به آن کمال و تعالی که وجود دارد برسیم. البته در کنار آن باید یه سری ساز و کارهای ویژه و پیچیدهای که وجود دارد و نیاز هست را ما از قبل فراهم کنیم.
یعنی اگر ما بتوانیم آن زمینهها و عوامل را برای رساندن آن هدف غایی خودمان که در حوزه تربیت داشته باشیم، در نظر بگیریم. لازمش این است که ، حالا من یسری صحبت هایی که در این زمینه با دوستان داشتم، عرض کنم شما خودتان اول باید نسبتبه آنها اشراف و آگاهی کامل و کافی داشته باشید و بعد بخواهید به این حوزه ورود کنید اما متأسفانه به دلیل عدم فرهنگسازی که در این حوزه ها وجود داشت و نگرانی و دغدغهای که در خانواده ها و جوامع بود، من سعی کردم ، مقدار در این حوزه ورود پیدا کنم . تا آنجایی که توانمان باشد بتوانیم یکسری راه کارهای مدیریت رسانه را در خانواده ها وارد کنیم که دوستان هم بتوانند بخشی از این دغدغههاشان را کاهش دهند.
پورمنصف: مانیفست شما درباره «تربیت رسانه» چیست؟
دکتر رحمانی: با توجه به صحبتی که من حتی برای سوال قبلی شما داشتم، یک مقدمه کوتاه گفتم، یه اشارهی دیگری هم داشتم به این خاطر که ما یکی از چالشهای مهمی که الان در دوران معاصر داریم در مورد تغییرات و دگرگونیهایی است که در حوزه ی رسانه و تعلیموتربیت برای ما شکلگرفته. با توجه به این مسئله نقش رسانه های جمعی در حوزه آموزشو پرورش حالا چه از دیدگاه ما، چه از حوزه فرهنگی، اجتماعی ، اقتصادی باعث شده که یکی از مباحث شکل بگیرد. من به عنوان موارد داغ عرض میکنم در حوزه یادگیری به وجود اورده و این باعث شده که اهمیت این موضوع شده و تغییرات بسیار مهم برای ما رقم زده که البته عرض میکنم چندین برابر شده ولی حالا اصطلاح عام میگویند دوچندان شده ، ولی این دغدغهمندیهایی که ما در این حوزه داریم بالأخص عامهی مردم در تماس مستقیم دیگر با این رسانهها هستند. توانسته از یک طرف رقیب اطلاعاتی مطرح شود و از طرف دیگر باعث شده که زمینهساز چالشهای فکری که بین اکثریت مردم در جامعه شده است. حالا باتوجه به این شرایط رسانه و فضای مجازی علاوهبر اینکه درحوزه تربیت خانوادگی و اجتماعی افراد تأثیرگذار شده توانسته در حوزهی آموزشی هم یک تغییراتی را به وجود بیاورد و ما نباید از این هم غفلت کنیم که البته توانسته باز دوباره تأثیرات بیشتری در نوع و سبک آموزش داشته باشد. یکی از دلایلی که ما در این حوزه با وسواس باید ورود پیدا کنیم این است که تأثیراتش را در زمان خیلی کوتاه میبینیم یعنی قبلن برای یادگیری شاید باید ساعتها و روزها و ماهها زمان میبرد تا یادگیری شکل بگیرد ولی الان باتوجه به این ابزار و وسایلی که در اختیار داریم یادگیری یک مقدار تسریع بخشیده شده و سرعت بیشتری دارد. باید شناخت و آگاهی کافی در این حوزه داشته باشیم. متأسفانه حالا اکثریت میگویم خانوادههایی که با همدیگر در ارتباط هستیم و هنوز هم پیگیر کارشان هستیم و انشاءالله بتوانم راهکار بهشان بدهم. که خودشان دیگه کنار گذاشته شدن و احساس میکنن که تمام مسائلی که وجود داره، من داخل پرانتز میگویم که اگر بخواهیم تربیت را یک چهار ضلعی متصور شویم که تربیت خانوادگی باشه، جامعه باشه و رسانه الان آن ضلعی که مربوط به تربیت رسانهای پررنگتر، قویتر و بزرگترست و خانوادهها یک مقدار خودشان را راحت کردن و گفتند تمام این مسائل و فرزندان ما به این شکل یاد میگیرند در این بازه زمانی به دلیل اینکه فرهنگسازی نشده و شناخت و آگاهی وجود نداره و الان این دغدغهها و مشکلات را به وجود آورده که ما باید راهکارهایی را برای آنها داشته باشیم ولی با توجه به تمام این شرایط اگر که ما بتوانیم باتوجه به این حوزه رسانه و ابزار و تکنولوژی که در دوران اطلاعات و عصر فناوری اطلاعات وجود دارد بهترین راهکار را برای استفاده بهینه از آنها داشته باشیم قطعاً میتوانیم شرایط مطلوبتر و با توجه به الگوی تربیتی خودمان به وجود بیاوریم.
پورمنصف:اگر قرار باشد دوباره به دانشگاه بروید و انتخاب رشته کنید، به سراغ چه رشتهای خواهید رفت؟
دکتر رحمانی:حقیقت اینکه من خیلی علاقهمند بودم در رشته پزشکی ادامه تحصیل دهم اما زمانیکه ما تحصیل میکردیم برای من به دلایلی شرایطش فراهم نشد که در رشته علوم تجربی بتوانم ورود پیدا بکنم و ناگزیر درعلوم انسانی ادامه تحصیل داشتم. اگر که مجدد من بتوانم در مقطع دبیرستان وارد شوم، دوست دارم رشته علوم تجربی را بخوانم و بعد هم در رشته پزشکی ادامه تحصیل دهم.
پورمنصف:چه اصطلاحاتی را در تدریس و زندگی معمولی خودتان خیلی تکرار میکنید؟
دکتر رحمانی: به دلیل اینکه من برام خیلی مهم با توجه به آن دغدغهمندیها و مفاهیمی که باتوجه به شرایطی که در زمان حال وجود دارد. من وظیفه دارم در هر پست و مقامی که هستم، مشکلات را کاهش بدهم. به این دلیل که شاید اگر دوستان هم به مکالمهی ما گوش بدهند، «بازه زمانی » یکی از اصطلاحاتی است که من خیلی تأکید و تکرار میکنم در صحبتهایی که دارم.
پورمنصف: خاطرهای جالب از دوران دانشجوییتان برایمان تعریف میکنید؟
دکتر رحمانی:بهترین دوران به نظر من دوران دانشجویی بود، باالأخص اگر در شهر دیگری باشد. دوران دانشجویی میتواند یکی از بهترین دوران زندگی هر فردی باشد. برای من که دوران کارشناسی که درشهر اصفهان بود. آن شهر را خیلی دوست داشتم. تمام آن دوران برای من خاطره است، مخصوصن زمانی که بعد از امتحانات با دوستان می رفتیم از مکانهای تاریخی شهر اصفهان بازدید میکردیم .
پورمنصف:چه طور به تدریس در دانشگاه علاقهمند شدید ؟
دکتر رحمانی:در کل من هدفم این بود که بتوانم دانش خود را به دیگران منتقل کنم و در اصل آن دانش ضمنی که ما در خیلی از دروسمان داشتیم به دیگران انتقال دهم. به همین دلیل علاقه مند به تدریس در حوزههای مختلف شدم و در نهایت رسیدم به حوزه و دانشگاه ان شاءالله که بتوانم این کار را ادامه دهم .
پورمنصف: خاطرهی شیرینی از تدریس در دانشگاه برایمان تعریف میکنید؟
دکتر رحمانی:من زمانیکه دانشجوی کارشناسی ارشد بودم، سال آخر بهعنوان حقالتدریس شروع بکار کردهام. یکی از نکات جالبی که برای من اتفاق افتاده بود، همه اساتیدم سنشان بالا بود و در دوران تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد، استادی نداشتیم که از سن پایین باشد. ولی من سنم کم بود. دانشجو خانم و آقایی که داشتیم سنشان بیشتر از من بود، یعنی ۲۰سال از من بزرگتر بودند و این مسئله خیلی برایم جالب بود، من استادی بودم که دانشجویانی داشتم که هم سنشان بیشتر از من بود و هم اساتیدی که تحصیل میکردم سنشان بیشتر از من بود، یعنی همیشه این توی ذهنم بود که ما میتوانیم توی بازه زمانی مختلف از تجربیات افراد استفاده کنیم و سن و سال خیلی مهم نخواهد بود.
پورمنصف:تلخ ترین خاطره دانشگاهیتان رابرایمان تعریف میکنید؟
دکتر رحمانی: آنقدر خاطرات شیرین و خوب داشتم که حتی اگر خاطره تلخی هم بوده بیانشان نمیکنم و خیلی بهشان فکر نمیکنم.
پورمنصف:میخواستید بزرگ شوید، چه شغلی را انتخاب کنید ؟
دکتر رحمانی: در زمان کودکی من یک آزمون هوش سراسری در ایران برگزار شد، شرکت کردم. به عنوان یکی از همان افرادی بودم که توانستم نمره قابل قبولی بدست بیاورم و حدودن ۵/۵ساله بودم. ۶سالم نشده بودم، مدرسه میرفتم. همیشه به درس انشاء که میرسیدم و میگفتند در آینده چه کاره خواهید شد؟ میگفتم میخواهم استاد دانشگاه شوم و خوشبختانه به آرزویم رسیدم.
پورمنصف:مهمترین تجربه دانشگاهیتان را میفرمایید؟
دکتر رحمانی:خیلی سخته که از بین این همه تجربه اولویتبندی کنیم. برای من در دوران تحصیل و کار الان در دانشگاه یکی از مباحثی که خیلی برایم مهم بود و میتوانم بهش اشاره کنم این است که همدلی و همراهی و صمیمیت بین افراد در دوران دانشجویی من وجود داشت. با هم در یک کلاس بودیم و بعد هم باهم شاغل شدیم. یکی از گروههایی بودیم که همه با هم همراه و همکار بودیم، این برای من خیلی جالب بود.
پورمنصف: به نظر جنابعالی بین سواد رسانهای و تربیت رسانهای چه تفاوتی وجود دارد؟
دکتر رحمانی:به ظاهر میتوانیم بگوییم که مشابه به هم هستند اما چیزی که باعث تفاوتش میشود دراصل هدف نهایی آن مهارتهای ضروری و لازم است که باید روی این حوزه استفاده از تکنولوژیهای نوین برای اطلاعات در کنار آن فناوری ارتباطات داشته باشیم. که البته به دوستان پیشنهاد میکنم سر در گم نشوند این پیچیدگی که در این مورد وجود دارد که بتوانند از آن طرف کارایی بهتری داشته باشند و بهطور مطلوب و مثبت از آن استفاده کنند و یکسری تأثیرات منفی را کنار بگذارند.
در حوزهی تربیت رسانهای آن چیزی که بسیار مهم است این است که ما بتوانیم در این زمینه شناخت و آگاهی افراد را به این مسئله بالا ببریم و منی که به این حوزه ورود پیدامیکنم اگر هیچ آگاهی و شناختی نسبت به آن نداشته باشم. قطعاً آن مهارتهایی را که باید خودم اول داشته باشم بعد به دیگری انتقال دهم، خیلی پایین خواهد شد و این باعث میشود ارزشهایی که در کل جامعهی ایران، در خانوادهها وجود دارد، از بین برود و بعد کمرنگ شود.
پورمنصف:به نظر جنابعالی مهمترین چالش تعلیموتربیت امروز چه چیزی میتواند باشد؟
دکتر رحمانی:من ابتدا مقدمه کوتاهی گفتم، شرایط آموزش الان خوشبختانه دوران کرونا را بپشت سر گذاشتیم توانستیم یک مقدار آن آرامش و امنیت رو تو این مورد داشته باشیم
آمادگیمان در هر بخشی که قبلاز اینکه بخواهیم ورود پیدا کنیم این یه مقدار آمادگی بیشتری داشته باشیم افرادی که توی این حوزه قرار فعالیت داشته باشند و آگاهشان کنیم قطعاً این چالشها میتوانید مقدار کمرنگتر بشه پس بهطورکلی بهنظر من با مدیریت و فرهنگسازی بتوانیم همراه بشیم با هر نوع مشکل یا مسئلهای که وجود دارند اینست که آن نوع تدریس ما را با توجه به شرایطی که وجود داره به راحتی میتوانیم آن بخش اعظمش را انجام دهیم.
پورمنصف: در واحد تربیت رسانهای در دانشگاه جای چه چیزی را خالی میبینید؟
دکتر رحمانی:تربیت رسانه ای به دلیل اینکه در حوزه آکادمیک و دانشگاه چندسالی ست که به آن توجه میشود و اغلب خیلی جدی گرفته نشده. این چند سال اخیر با توجه به شرایط که پیش آمد، یه مقدار بیشتر به آن توجه شده. باز هم تأکید میکنم لازمهی کار باید به شکلی باشد که ما به طور منطقی و اصولی به این مسئله فکر بکنیم. ما باید با توجه به شرایط و سن جامعه و مسائل فرهنگی کشور خودمان به این حوزه ورود پیدا بکنیم.بحث تربیت رسانه ای با توجه به شرایطی که هر جامعه و فرهنگی که دارد، متفاوت خواهد بود. درسته که سواد رسانه ای ابزار و تکنولوژی میتونه گاهی اوقات با توجه به پرداختیهایی که ما در این حوزه داریم میتونیم بیشتر بگیریم یا کمتر ولی توی حوزه تربیت رسانه ای اینو باید با توجه به شرایط و وضعیت جامعه و کشور فرهنگ خودمان یک مقدار جدیتر بهش بپردازیم و اهمیت دادن به این حوزه باعث میشود یک مقدار آن دغدغهمندیهای ما به این مسئله کمرنگتر شود ان شاءالله.
پورمنصف:از شیوههای تدریس در کلاس درس تان برایمان تعریف میکنید؟
دکتر رحمانی:اینو باید از دانشجویانی که سالیان سال من باهاشون بودمپرسیده بشه چون روش من به شکلی است که دوست دارم تعاملی باشه یعنی چه کلاس های تئوری و عملی و نظری یا فقط هم عملی باشد و همیشه اون روش تعاملی را خواستم اینکهباید حتماً مشارکت داشته باشند و برای هر مسئلهای که ما داریم حالا دوستان یه اشتباه رایجی که وجود داره اینه که میگن اگر درس های ما تئوری باشه دیگه نیازی نیست که ما بخوایم اکتیو باشیم مشارکت داشته باشیم ولی بهنظر من باید توی تمام دروسی که وجود داره به روش تعاملی استفاده بکنیم و حتی یادگیری معکوسی که وجود داره شکل بگیره که انشاءالله ما درنهایت اون اندوختههایی را که داریم و ما داریم منتقل میکنیم اون دوستان هم اگر توی حوزه های مختلف تجربه ای دارن و میتونن اظهار نظر بکنند بتونیم از آنها بهره ای ببریم .
پورمنصف:چه نوع روش تدریسی را در وبینار های آنلاین بیشتر مناسب میدانید؟
دکتر رحمانی:با توجه به موضوع و محوریتی که وجود داره ما میتونیم از روش های مختلف استفاده کنیم ولی بهنظر من اینکه فقط تئوری باشه نمیتونه درنهایت اون بازدهی خوب و مطلوب و مناسب را داشته باشه باید توأمان با هم باشند روشهای ترکیبی اگراستفاده باشه به همان شکلی که ما تو پژوهش هامون از روش های کیفی و کمی با هم استفاده کنیم که در نهایت او نتیجهگیری ما بتونه کارآمدتر باشه توی روش های تدریس هم به هر شکلی که میخواد باشه بهتر اینکه با علاوهبر اون موارد تئوری که میگیم از روشهای عملی هم استفاده کنیم درنهایت از روشهایی استفاده بکنیم که راحت بتونن مشارکت داشته باشن این میتونه بنظر من خروجی کار بهتر خواهد بود
پورمنصف: جایگاه فلسفه را در تربیت رسانهای چگونه ارزیابی میکنید؟
دکتر رحمانی: با توجه به ماهیت فلسفه توی حوزه تربیت رسانه ای هم اون بخش آگاهی و شناختی که ما باید داشته باشیم یکی از ضروریات اصلی و هدف اصلی یعنی یادگیری که همراه با شناخت و آگاهی صحیح باشه ما وقتی توی ماهیت فلسفه ورود پیدا میکنیم قرار هست که ما چیکار بکنیم بیایم اون شناختوآگاهی را نسبتبه مسائل و حالا مقولههای پیرامونمون افزایش بدیم یعنی فلسفه هم شناخت و آگاهی و هم اون درک صحیحی که ما نسبت به اون مسائل که ما میتونیم توی زندگیمون داشته باشیم این اهمیت مهمی میتونه داشته باشه و اینطور فلسفه رو میتونیم لینکش بدیم به بخش اصلی که اون شناخت و آگاهی و درک صحیح نسبت به مسائل داشته باشیم بیتردید رسانه بهعنوان یکی از مقولههای مهمی که باید حتماً بهش پرداخته بشه .
پورمنصف: حالا که حرف از فلسفه شد، فلسفه و هنر هم از هم جدایی نا پذیرند، اگر ادبیات را هم جزء هنر تلقی کنیم اهل ادبیات هم هستید؟
دکتر رحمانی:بله با توجه به اینکه کشورمون توی این حوزه بسیار غنی ست اکثریت دیگه تو این حوزه علاقهمندی خاصی دارن برای من هم علاقهمندی خاصی توی این حوزه وجود داره حالا اگه زمانی فرصتی هم داشته باشم بیشتر زندگینامه شاعران رو افرادی که توی حوزه ادبیات با توجه به بازه زمانی که داریم سعی میکنم خلاصه ای از آن را مطالعه کنم .
پورمنصف:کدام شاعر را بیشتر دوست دارید؟
دکتر رحمانی: من هم شاعرای قدیمی و هم شاعرای جدید معاصر و اکثریت را دوست دارم،حالا من نکته ای بگویم. با توجه به ماهیت رشته من و اینکه همسر من در زمینه نشر فعالیت می کند، ما اکثر کتابها را داریم یعنی بیشتر فضای منزل من به کتاب اختصاص دارد، با موضوعات مختلف و بالاخص موضوعات ادبی و هنر و غیره و…ما اکثریت دیوان ها را در منزل داریم و اگر فرصتی داشته باشم، سعی می کنم مطالعه کنم، شعر بخوانم، البته با توجه به شرایط سن و سالی که دارم، نمی توانم بیشترش را حفظ کنم. مشغلههای زیادی که دارم ولی فرصت داشته باشم مطالعه کنم فرقی هم نمی کند، من حافظ را دوست دارم .مولانا ، شهریار و اکثریت شاعرها را دوست دارم. چون درگیر بودم، سالیان سال از همه اشعار سعی میکنم لذت ببرم.
پورمنصف: اهل مطالعهی کتابهای داستانی هم هستید؟
دکتر رحمانی:بله، آن هم اگر فرصتی داشته باشم. علاقه مند هستم و سعی میکنم که مطالعه کنم. البته قبلا تایم بیشتری داشتم ولی الان دیگه خیلی کوتاه تره.
پورمنصف:به نظر شما چرا باید از داستانسرایی در شیوههای تدریس بهره ببریم؟
دکتر رحمانی:تدریس چون یک هنرخودشم ما توی روش تدریس با توجه به محتوا و اون موضوع برای اینکه جذابیت توی حوزه یادگیری افزایش بدیم میتونیم از روشهای مختلف استفاده کنیم حالا اگر که داستان باشه اگر شعر باشه قطعاً میتونه تاثیر بهتری رو در یادگیری مخاطبین ما داشته باشد البته یه نکته رو من اینجا بهش اشاره بکنم که باید از شگردها و روشهایی استفاده کنیم که افراد را علاقمند کنیم به اون حالا مطالبی که داریم میگیم جذابیتی وجود داشته باشه گاهی اوقات میبینیم ما در یکسری از کلاس ها ما اگر بخواهیم ورود پیدا کنیم حالا یه بیت شعری رو بخوایم بگیم یه داستانی رو بخوایم برای فهم بیشتر و تفهیم بگیم خیلی از افراد علاقهمند نیستن اون نوع بیان کردنش همکه اون محتوا و موضوع را برسونیم خیلی مهم است این خودش یه هنر اگه من بتونم برای یادگیری افراد از روشها و شگردهای مشترک استفاده کنم که توی ذهنشون بمونه و اونها بعد از آن استفاده بکنن هنری هست که حالا هر کسی هم بهنظر من نداره ولی اگر وجود داشته باشه خیلی عالی خواهد بود.
پورمنصف:اهل نوشتن هم هستید؟
دکتر رحمانی:فرصت باشه بله و خیلی هم دوست دارم حالا توی حوزه تخصصی حالا رشته خودم یه تالیفات کوچیک و کوتاهی و سعی میکنم که اگر فرصتی بود که انشاءالله این کار انجام بدم .
پورمنصف:کدام واژه ها را بیشتر دوست دارید؟
دکتر رحمانی:غیر از واژههای تخصصی که مربوط به رشته خودمان میشود، اگر قرار باشد من وقت آزادی داشته باشم که هر چی به ذهنم میرسد را یادداشت کنم، بیشتر واژه های محبت و قدر شناسی، احترام و همدلی، صمیمیت و واژه های مثبت را استفاده میکنم.
پورمنصف: از کدام واژهها بیزارید؟
دکتر رحمانی؛ واژههایی مثل دو رویی، یکی دروغ ، یکی حسادت .
پورمنصف:کدام کلیدواژهها را در تربیت رسانهای بیشتر دوست دارید؟
دکتر رحمانی: در حوزه تربیت رسانه ای با توجه به ماهیتی که دارد، تقویت مهارت های تفکر ،توجه به دیدگاه های انتقادی تربیتی و فرهنگی و بالاخص نقش مؤثر خانوادهها در تربیت رسانه ای.
پورمنصف: از کدام کلید واژهها در تربیت رسانهای بیزارید؟
دکتر رحمانی:کلید واژهی مهمی که من سعی میکنم در نوشتههام در صحبتها کمتر بهش بپردازم با توجه به اینکه واقعاً دغدغهاصلی ما هست اعتیاد رسانه ای است
پورمنصف: اگر قرار باشد در این ماه جاری کتابی کمحجم بنویسید،راجعبه چی مینویسید و از چه چیزهایی میگویید؟
دکتر رحمانی:سعی میکنم درمورد نقش و اهمیت خانواده در حوزه تربیت رسانه ای بنویسم و بیشتر هم اون راهکارهای مؤثر و تجربیات این چند ساله و مراجعینی که داشتیم و دغدغهمندی هایی که دارن توی این حوزه بیشتر بنویسیم ورود پیدا بکنیم که انشاءالله برای نسلی که الان درگیر شدن و خیلی ورود پیدا کردند بتونیم روشها و راهکارهای مطلوب و مؤثر ان شاء الله داشته باشیم .
پورمنصف: درباره سه واژهی( نوشتن ، عشق و کنجکاوی ) نظرتان را میفرمایید؟
دکتر رحمانی:نوشتن در اصل اون که قراره اون چیزی که میدونیم و قراره اندوختههایی که داریم به دیگران انتقال بدیم و کمک بکنیم به اون ها سعی میکنیم بنویسیم مخصوصاً با توجه به شرایط الان یعنی سعی بکنیم اون چیزی که داریم مینویسیم در نهایت بتونه در زمان حال و حاضر ما موثر و مفید باشه
درباره کلید واژه عشق هم ابراز علاقه و احساس واقعی و اون چیزی که دوست داریم میتونیم براش لفظ عشق را بکار ببریم
کنجکاوی هم که مشخصه قراره من یه کوششی بکنم تلاشی بکنم راهکاری بدم برای اون مسائل و مشکلاتی که وجود داره برای اینکه بتونیم به یه راهکار خوشایند و مطلوب تری را بدیم .
پورمنصف:اهل موسیقیهم هستید؟
دکتر رحمانی:بله کم و بیش علاقهمندم
پورمنصف:چه نوع موسیقی را بیشتر دوست دارید؟
دکتر رحمانی:بیشتر موسیقیهای سنتی را علاقهمندم.
پورمنصف:به نظر شما چه طور میتوان در روش تدریس از هنر موسیقی بهره برد؟
دکتر رحمانی:من فکر کنم در سوال قبلی هم یک اشاره کردم . باتوجه به آن مهارتها و توانایی که افراد دارند میتوانند برای جذابیت و قابل فهم کردن مطالبشان از روشهایی استفاده کنند که شاید یکی از اینها میتواند موسیقی باشد .
پورمنصف:فیلم و سریال هم نگاه میکنید؟
دکتر رحمانی:مجدد می گویم، اگر زمانش باشد و فرصتش باشد ،بازه زمانی در اختیار من باشد تماشا می کنم .
پورمنصف: فیلم یا سریال؟ بیشتر ایرانی یا خارجی؟
دکتر رحمانی: بیشتر ایرانی. تاریخی را بیشتر دوست دارم که تماشا کنم .
پورمنصف:کدام فیلم یا سریال را با توجه به تربیت رسانهای بیشتر میپسندید ؟
دکتر رحمانی: هر برنامهای که با توجه به شرایط الان و ضرورتی که الان وجود دارد در حوزه تربیت رسانه ای که افراد را در زمینه رسانه و تکنولوژی آگاه کند و شناخت و درکشان را برای استفاده از رسانه تقویت کند، آن می تواند مناسب باشد. اینکه من بخوام به یک مورد خاص اشاره کنم شاید وجود نداشته باشد، ولی موضوعاتی که چه در قالب فیلم باشد، چه در سریال، چه علمی باشد، چه مستند باشد، بتواند آن شناخت و اگاهی افراد را نسبت به حوزه رسانه و بالاخص تربیت رسانه ای بیشتر کند، این امر می تواند خیلی مهم تلقی شود. حالا به نظر من یک مورد خاص در این حوزه وجود ندارد که همه این ابعاد را شامل شود که بتواند بحث تربیت رسانه ای را حتی بخشی از آن را ان شاء الله جبران کند یا شاید من اطلاعی ندارم یا در این حوزه ندیدم که بخواهم به برنامه ای اشاره کنم.
پورمنصف:با توجه به واحد تربیت رسانهای که تدریس میکنید، اگر بخواهید نامهای به کسی بنویسید به چه کسی مینویسید و از چه چیزایی برایش میگویید ؟
دکتر رحمانی:به فرزندان سرزمینم حالا مطلبی که نوشته خواهد شد تحت قالب نامه بخواد باشه اون آگاهی و شناختشون نسبت به رسانه و چگونه استفاده کردن و کاربرد صحیح اون رو حتما آموزش ببینن و راهنمایی بشن ان شاء الله این دغدغه ها و مشکلاتی که با آن درگیر هستیم و تا الان چندین بار تکرار کردم و خانواده ها در این حوزه خیلی نگرانی دارن که بتونیم کاهشش بدیم پس مینویسم برای بالاخص فرزندان که از رده های سنی پایین آگاهی شناختشون نسبت به استفاده صحیح از رسانه بیشتر بشه .
پورمنصف:به نظر شما چطور میتوانیم دانشجویان را به پژوهش ترغیب کنیم ؟
دکتر رحمانی:بحث مهمی که وجود دارد در حوزه تدریس اگر ما از آن بحث تعاملی که گفتم استفاده کنیم و دانشجویانمان نظرات و دیدگاهاشان را حالا در هر مقطعی که هستن بهش اهمیت بدهیم. نظر دانشجو را در اولویت قرار دهیم، قطعا ما میتوانیم در خیلی حوزههای مختلف از این مسئله استفاده کنیم. حالا من با تجربه چندساله که در حوزه تدریس داشتم گفتم. اگر فقط من بخواهم به عنوان گوینده باشم و دیگران به عنوان شنونده شاید آنها نظراتی دارند ،دیدگاهایی دارند که ما میتوانیم خیلی مسائل و مشکلات را حل کنیم ما در اتاق های فکری که داشتیم در سالیان متمادی باتوجه حالا به یکسری از دروسی که داشتیم خیلی توانستم من خودم شخصاً استفاده بکنم از آن بحث تعاملی که دانشجویان من ترغیب و تشویق میشوند یکسری دیدگاهها و نظراتی دارند که کتمان شده است که آنها احساس میکنند که نمیتوانند بیان نمایند ولی اگر از این روش تعاملی استفاده کنند و از بحث گفتگو بتوانیم توأمان استفاده کنیم در حوزه های مختلف قطعا آنها علاقمند خواهند شد و آن علاقه و انگیزهاشان در کارهای پژوهشی با ما به اشتراک خواهند گذاشت.
پورمنصف:برای افرادی که می خواهند استاد دانشگاه شوند، چه توصیه هایی دارید ؟
دکتر رحمانی:من توصیه ای که می کنم در همه زمینه ها اینکه آن علاقه و انگیزه را داشته باشیم و در کنار آن مهارت های لازم و تخصصی در آن حوزه کسب بکنیم. اگر بخواهم به طور خاص بگویم که شما از چه روش هایی باید استفاده کنی اینکه اولاً باید آن علاقمندی و انگیزه وجود داشته باشد مثلاً من در سن کودکی که بودم دوست داشتم استاد دانشگاه شوم ،سعی کردم برای رسیدن به آن علاوه بر تجربه ای که در این سالها باتوجه به تحصیلی که داشتم و کسب کردم. آن مهارتها و توانایی و قابلیت ها که در این حوزه باشه را کسب بکنیم که انشاالله بتوانیم در آن جایگاه و مقامی که هستیم و هر سمتی که داریم به نحو احسنت استفاده کنیم و دیگران هم بتوانند بخشی از آن را حالا توی سالهایی که بهش سپرده میشه در آینده بتوانند از آن استفاده کنند .
پورمنصف: اگر بخواهید جمله کوتاهی به من و شنوندگان عزیز هدیه بدهید آن جمله چه میتواند باشد؟
دکتر رحمانی:من تشکر میکنم از شما و آروزی سلامتی و تندرستی دارم برای همه.ان شاءالله سالی پر از خیر برکت برای همه باشد. جمله ای که من میخواهم عرض کنم این است که حتما و حتما دوستان ما در هر حوزهای که ورود پیدا میکنند، هر شغل و حرفهای که هستند، یا در آینده ورود پیدا میکنند،ان شاءالله درک کامل و صحیح نسبت به آن حرفهای که دارند، شناخت کامل و کافی داشته باشند. از این طریق باتوجه به هدفی که دارند، بتوانند کارشان را به نحو احسنت انجام دهند.
پورمنصف:زنده باد خانم دکتر رحمانی، از اینکه وقتتان را در اختیار ما گذاشتید، بسیار سپاسگزارم و لحظههای شیرینی را برای شما و شنوندگان عزیز آرزومندم .
دکتر رحمانی:منم هم مجدد از شما تشکر میکنم و سالی پر از خیر برکت آرزو میکنم. خدانگهدار.
آخرین دیدگاهها